Zmiana danych osobowych osoby transseksualnej

Po roz­poczę­ciu lecze­nia, zaj­ściu zmian w cie­le i spra­wdze­niu się oso­by leczo­nej w roli spo­łecz­nej pra­widło­wej ze wzglę­du na #toż­samość płcio­wą, oso­ba trans­seksu­alna może pod­jąć decy­zję o roz­poczę­ciu sta­ranie się o urzę­dowe uzna­nie jej za kobie­tę lub męż­czy­znę wraz z odzwier­cie­dle­niem tego faktu w dowodzie oso­bistym i innych doku­men­tach.

Do tego celu potrzeb­ne jest zło­żenie pozwu o usta­lenie w try­bie art. 189 kpc. prze­ciwko rodzi­com. Wyni­ka to z orze­cze­nia Sądu Naj­wyż­sze­go

Spra­wa o usta­lenie płci

Nastę­pnym eta­pem w Pol­sce po lecze­niu hor­monal­nym (ina­czej jest w innych kra­jach), jest zło­żenie #pozwu do Sądu Okrę­gowe­go wła­ści­wego ze wzglę­du na zamie­szka­nie jedne­go z rodzi­ców (samodziel­nie wybie­rasz któ­rego). Ten krok nale­ży wstrzy­mać do osią­gnię­cia 18‑go roku życia (można pró­bować 2 mie­sią­ce wcze­śniej). Zale­żnie od płci skła­dasz:

• pozew o usta­lenie, że jesteś kobie­tą,
• pozew o usta­lenie, że jesteś męż­czy­zną.

Poprze­dnia wer­sja wzo­ru pozwu dla kobiet była spra­wdzo­nym wzo­rem pozwu, na któ­rych wszys­tkie kobie­ty, któ­re go uży­ły, dosta­ły pozy­tywny wyrok, czę­sto bez udzia­łu bie­głe­go sądo­wego (spra­wy na 1 posiedze­niu). Bra­ku bie­głe­go nie da się zagwa­ran­tować, ponie­waż wszys­tko zale­ży od zacho­wania matki i ojca oraz nasta­wie­nia sędzie­go. Wzo­ry pozwów zosta­ły zmo­dyfi­kowa­ne po nowe­liza­cji kode­ksu postę­powa­nia cywil­nego w listo­padzie 2019 roku, poprzez mocniej­sze wyka­zanie inte­resu pra­wne­go, w tym powo­łanie się na prze­pisy unij­ne. Wzo­ry te są wzo­rami pozwu do spraw bez usta­nawia­nia peł­nomo­cni­ka we wła­snej spra­wie, ponie­waż bazu­ją na zasadzie «da mihi fac­tum dabo tibi ius» (daj mi fakty, dam Tobie pra­wo). Jeże­li potrze­bujesz peł­nomo­cni­ka do spra­wy, nale­ży udać się po goto­wy pozew do pra­wni­ka spe­cja­lizu­jące­go się w pra­wie cywil­nym i pra­wie medycz­nym – koszt przy­goto­wania takie­go pozwu może wynieść nawet tysiąc zło­tych, jednak kwo­tę tą wie­lu pra­wni­ków zali­cza w koszty repre­zen­tacji przed sądem.

Spra­wa (roz­pra­wa) czę­sto zaj­mie jedno posiedze­nie. Posiedzeń może być też wię­cej, wraz z oce­ną doku­men­tacji medycz­nej przez bie­głe­go. Gdy zosta­nie powo­łany bie­gły sądo­wy, piszesz nie­zwłocz­nie pismo do sądu o dołą­cze­nie kopii doku­men­tacji medycz­nej o ile wyda­na zosta­ła z pod­pisem za zgo­dność z ory­gina­łem*. Pozwo­li to przy­spie­szyć spra­wę, ponie­waż bie­gły sądo­wy nie musi wte­dy ocze­kiwać na dostar­cze­nie ory­gina­łu doku­men­tacji przez pla­cówki medycz­ne, gdy­by jej zażą­dał. Pismo skła­dasz w Biu­rze Poda­wczym Sądu wraz ze wska­zaniem sygna­tury spra­wy i wska­zaniem stron spra­wy. Żądaj na kopii poświad­cze­nia wpły­nię­cia*. Na bada­nie przez bie­głe­go cze­ka się cza­sami kil­ka mie­się­cy. Każda roz­pra­wa koń­czy się wyro­kiem. To jest ostat­nie posiedze­nie. Sąd odczy­ta «#Wyrok w imie­niu Rze­czy­pospo­litej Pol­skiej» i odczy­ta co usta­lił. Powin­no tam znaj­dować się sfor­muło­wanie podob­ne do «(...) usta­la, że Jan Kowal­ski jest kobie­tą». Sąd nie nada Ci imie­nia, bowiem od 19 czer­wca 2009 roku obo­wią­zuje nowa usta­wa o zmia­nie imie­nia, w któ­rej nie prze­widzia­no zmia­ny imie­nia «z urzę­du» przez sąd, z powo­du błę­dne­go ozna­cze­nia płci. Jedy­nym spo­sobem zmia­ny imie­nia od tam­tego cza­su jest uda­nie się do urzę­du sta­nu cywil­nego w tej spra­wie.

*) Sama paraf­ka bez nakre­śle­nia odręcz­nie nazwi­ska lub pie­czą­tki imien­nej nie wystar­czy. Wygląd zna­ku gra­ficz­nego na doku­men­cie musi posia­dać cechy cha­rakte­rystycz­ne dla oso­by pod­pisu­jącej się, zaś nakre­śle­nie nazwi­ska upra­wdo­podob­nia, że oso­ba ta chcia­ła się pod­pisać – patrz: posta­nowie­nie Sądu Okrę­gowe­go w Gli­wicach z 28 lute­go 2019 r., III Cz 1739/18. Uży­cie pie­czą­tki imien­nej i nakre­śle­nie na niej mniej czy­tel­nego pod­pisu będzie mia­ło podob­ną moc.

W przy­pad­ku odmo­wy zmia­ny ozna­cze­nia płci (uzna­nia za kobie­tę / męż­czy­znę) – od razu wnoś, choć­by trze­ba było pisać to odręcz­nie – o dostar­cze­nie uza­sadnie­nia wyro­ku sądu (w cało­ści). Masz na to tyl­ko 7 dni kalen­darzo­wych. Po odpo­wiedzi Sądu masz 14 dni na wnie­sie­nie ape­lacji – ape­lację od wyro­ku musi napi­sać Ci pra­wnik, ponie­waż każdy przy­padek jest inny i #ape­lacja pole­ga na podwa­żeniu kon­kret­nych tez Sądu. Pra­wnik wska­że Ci też, gdzie tą ape­lację nale­ży wnieść (pytaj o to). Pra­wnik, do któ­rego się udasz, powi­nien być obez­nany nie tyl­ko w pra­wie cywil­nym, ale też w pra­wie medycz­nym. Wcze­śniej możesz udać się do orga­niza­cji Tęczó­wka lub podob­nej o ile dzia­ła u nich pra­wnik poma­gają­cy oso­bom trans – może pomóc to zmniej­szyć koszty spo­rzą­dze­nia ape­lacji.

W razie gdy­by nega­tywny wyrok został utrzy­many (pono­wnie po popro­sze­niu o uza­sadnie­nie Sądu w cią­gu 7 dni), wra­casz do pra­wni­ka i skła­dasz spra­wę o kasa­cję do Sądu Naj­wyż­sze­go. Auto­rka tej stro­ny, w tym przy­pad­ku (wnie­sie­nie do Sądu Naj­wyż­sze­go), zale­ca skon­sul­towa­nie spra­wy z 2 nie­zale­żny­mi pra­wni­kami przed wnie­sie­niem kasa­cji do Sądu Naj­wyż­sze­go. Sąd Naj­wyż­szy powi­nien przy­chy­lić się two­jemu wnio­sko­wi – o ile został popra­wnie spo­rzą­dzo­ny, potrzeb­ny jest do tego pra­wnik – ponie­waż odmo­wa była­by naru­sze­niem arty­kułu 8 i 14 Kon­wen­cji o ochro­nie praw czło­wie­ka (pra­wo na szcze­blu Unii Euro­pej­skiej).

Po pozy­tywnym wyro­ku musisz śledzić co dzie­je się w spra­wie – czy­li odwiedzać swo­ją skry­tkę pocz­tową mini­mum co 7 dni (lub dokła­dnie prze­glą­dać czy w skrzyn­ce nie leży avi­zo sądo­we), bowiem pra­wo do odwo­łania się od wyro­ku mają też rodzi­ce. Wte­dy w razie odwo­łania się przez rodzi­ca dosta­niesz o tym infor­mację od sądu oraz wezwa­nie na kolej­ną roz­pra­wę w two­jej spra­wie.

Po upra­womo­cnie­niu wyro­ku – uda­jesz się do sądu po wyda­nie 2 kopii upra­womo­cnio­nego wyro­ku sądo­wego. Wyro­ków tych niko­mu nie zosta­wiaj, poza Urzę­dem Sta­nu Cywil­nego, gdy popro­si o ory­ginał zamiast o kopię. W wie­lu miej­scach będzie potrzeb­na kopia wyro­ku sądu (nie ory­ginał – dru­gi ory­ginał oka­zujesz tyl­ko do wglą­du). #Upra­womo­cnie­nie wyro­ku trwa zazwy­czaj do 21–28 dni. Nie ma sta­łego cza­su bowiem wyrok sądu sta­je się pra­womo­cny, jeże­li nie zosta­nie zaska­rżo­ny, po upły­wie 14 dni od daty dorę­cze­nia wyro­ku z uza­sadnie­niem upra­wnio­nemu do wnie­sie­nia ape­lacji. oko­ło 21 dni będzie to w przy­pad­ku, gdy nie popro­szo­no o uza­sadnie­nie wyro­ku, oko­ło 28 dni, gdy popro­szo­no o uza­sadnie­nie, ale ape­lacji nie zło­żono.

Uwa­ga: może się zda­rzyć tak, że sąd po kró­tkim cza­sie wzy­wa Cię do uzu­peł­nie­nia bra­ków. W tym przy­pad­ku w wyzna­czo­nym ter­minie (jest to 7 dni kalen­darzo­wych) od chwi­li ode­bra­nia pisma – musisz dostar­czyć rze­czy, o któ­re pro­si sąd, ponie­waż ina­czej sąd zwró­ci Ci pozew bez roz­patrze­nia, ale i bez wyro­ku (nie powo­duje to sytu­acji nega­tywne­go wyro­ku, ale tra­cisz wpła­cone 600 zł za pozew). Może pro­sić o doku­men­tację medycz­ną (ozna­cza to, że two­ja spra­wa nie­ste­ty odbę­dzie się z udzia­łem bie­głe­go sądo­wego – stąd tak ważne jest posia­danie jej przy sobie), do zło­żenia pod­pisu (może na któ­rejś stro­nie bra­kować paraf­ki lub pod­pisu pod cało­ścią), do dostar­cze­nia dowo­du wpła­ty. W przy­pad­ku, gdy sąd pro­si o doko­nanie wpła­ty lub o dowód wpła­ty dostar­czasz ory­ginał wpła­ty, ale zanim to zro­bisz, sprawdź 3 razy numer kon­ta ban­kowe­go na blan­kie­cie wpła­ty lub na wydru­ku z syste­mu kom­pute­rowe­go ban­ku, jeże­li wkradł się błąd – zapłać na Poczcie Pol­skiej na wła­ści­we kon­to poda­jąc sygna­turę spra­wy w tytu­le płat­ności + «opła­ta za pozew». Zapła­ta na poczcie jest bez­piecz­niej­sza, nie padasz ofia­rą wiru­sa kom­pute­rowe­go lub zja­wiska zwa­nego nie­dokła­dnym czy­taniem tre­ści SMS‑ów z ban­ku. Sąd też może z różnych (cza­sem nie­uza­sadnio­nych) przy­czyn, pro­sić o dostar­cze­nie wię­kszej ilo­ści kopii pozwu wraz z załącz­nika­mi – po pro­stu je wyko­naj i dostarcz, nie kłóć się z sądem, że tyle wystar­czy.

Gdy­by rodzi­ce w spra­wie zaczę­li przy­woły­wać świad­ków, że nie funk­cjo­nujesz pra­widło­wo jako przed­sta­wiciel wybra­nej płci – posta­raj się o świad­ków ze szko­ły, znajo­mych, może być też to wujek, czy sio­stra (o ile są w sta­nie prze­ciw­sta­wić się sło­wom ojca lub matki) lub znajo­my z porta­lu spo­łecz­nościo­wego (o ile zna prze­szłość). Możesz też posłu­żyć się zdję­cia­mi oraz zrzu­tami ekra­nu z porta­li spo­łecz­nościo­wych. Nie prze­kra­czaj ilo­ści 3–4 świad­ków. Wię­ksza ilość tyl­ko wydłu­ży postę­powa­nie. Nie zgła­szaj świad­ków na spra­wę, gdy nie wyra­żają oni zgo­dy (potrze­bujesz pozy­tywnej opi­nii) i nie zgła­szaj świad­ków na spra­wę, gdy rodzi­ce nie zgło­sili swoich. Świad­ków dołą­czasz do spra­wy skła­dając wnio­sek o prze­słu­cha­nie świad­ków. Dowo­dami zasa­dni­czy­mi w spra­wie są opi­nie i zaświad­cze­nia, któ­re dołą­czasz do pozwu oraz – gdy sąd tak zechce – opi­nia bie­głe­go sądo­wego.

Do sądu ubierz się odpo­wie­dnio do wła­snej płci psy­cho­logicz­nej (obo­wiąz­kowe), naj­lepiej w strój przy­jęty jako ofi­cjal­ny, czy­li taki w jakim jedzie się do klien­ta bizne­sowe­go (nie­obo­wiąz­kowe, ale przy bra­ku pie­nię­dzy na ofi­cjal­ny strój, zadbaj o schlu­dność ubio­ru, wybierz naj­lepiej wyglą­dają­ce rze­czy, nie odsła­nia­jące nadmier­nie dekol­tu, nóg lub brzu­cha).

Zanim wnie­siesz pozew

Wycią­gnij odpis doku­men­tacji medycz­nej od seksu­olo­ga i psy­chia­try. Jeże­li w opi­nii psy­cho­logicz­nej nie ma opi­su wyni­ków testu #MMPI‑2 lub #DKO – wycią­gnij też doku­men­tację od psy­cho­loga. Pocze­kaj do cza­su uzy­ska­nia wska­zanych doku­men­tów. Doku­men­tację od spe­cja­listów miej przy sobie na każdym posiedze­niu sądu. Gdy rodzi­ce są nie­przy­chyl­ni lub nie są zaufa­ni (zwra­cają się do Cie­bie wciąż w złej for­mie) załóż sobie na Poczcie Pol­skiej skry­tkę pocz­tową (koszt 90 zł za rok udo­stę­pnie­nia skry­tki pocz­towej) i ją poda­waj wszę­dzie jako adres kore­spon­den­cyj­ny / zamie­szka­nia. Nie zazna­czaj na umo­wie o skry­tkę wrzu­cania listów pole­conych do niej (zwróć na to szcze­gól­ną uwa­gę). W twoim inte­resie jest mieć ten doda­tko­wy czas na awi­zowa­nie i mieć pewność że ter­miny sądo­we pły­ną od cza­su faktycz­nego ode­bra­nia listu.

Ustal, czy masz w swoim budże­cie mini­mum 4000 zł oszczę­dno­ści, któ­re zawsze zosta­ją na koniec mie­sią­ca pra­cowni­cze­go, ponie­waż co do zasa­dy spra­wy się nie wstrzy­muje bez bardzo ważnych powo­dów. W sądzie (mając jaką­kolwiek rucho­mość lub nie­rucho­mość lub mając pra­cę) możesz zapła­cić (#opła­ty sądo­we):

• 600 zł za wnie­sie­nie pozwu o usta­lenie płci (opła­ta sta­ła i obo­wiąz­kowa) – patrz art. 26 ust. 1 pkt 3 Usta­wy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądo­wych w spra­wach cywil­nych;
• do 1000 zł za 1 bie­głe­go sądo­wego (cenę bada­nia wyzna­cza #bie­gły, może zażą­dać kwo­ty mniej­szej lub wię­kszej) – w histo­rii były spra­wy (rzad­ko), gdzie powo­ływa­no nawet 3 bie­głych;
• 600 zł od ape­lacji w razie nie­pomyśl­nego wyro­ku;
• 100 zł od dostar­cze­nia wyro­ku wraz z uza­sadnie­niem (mimo opcjo­nal­nego wygło­sze­nia uza­sadnie­nia na posiedze­niu, w myśl art. 331 § 2 Kode­ksu Postę­powa­nia Cywil­nego, nale­ży taki wnio­sek zło­żyć i go opła­cić) – w przy­pad­ku chę­ci doko­nania ape­lacji od nie­pra­womo­cne­go wyro­ku;
• 60 zł za pró­bę dorę­cze­nia pozwu każde­mu z rodzi­ców przez komor­nika – w razie nie­ode­bra­nia pozwu (od listo­pada 2019);
• 40 zł za doda­tko­wą proś­bę do komor­nika o usta­lenie adre­su zamie­szka­nia pozwa­nego, gdy nie uda się dostar­czyć pozwu.

Opła­tę za pozew wno­si się przy zło­żeniu pozwu (w sądzie dowiesz się, gdzie nale­ży opła­tę wnieść). Zalicz­kę na opi­nię bie­głe­go pła­ci się w momen­cie wno­sze­nia o tą czyn­ność – co do zasa­dy sąd okre­śla jej wyso­kość i ter­min wnie­sie­nia. Sąd może zasą­dzić nawet wspo­mnia­ny 1000 zł, gdy bie­gły w podob­nych spra­wach tyle wołał. W sytu­acji, gdy rodzic wnie­sie o bie­głe­go sądo­wego – opła­tę tą pokry­je rodzic.

Pod żadnym pozo­rem nie wnoś o bie­głe­go w pozwie – sąd gdy będzie potrze­bował – sam go powo­ła. Sąd jednak pozo­sta­je w tym momen­cie w sytu­acji, gdy żadna ze stron nie wno­siła o bie­głe­go i nie ma jak nało­żyć zalicz­ki na pod­sta­wie art. 130⁴ kpc. Spra­wa więc pra­wdo­podob­nie odbę­dzie się bez nie­go lub koszty bie­głe­go zosta­ną nało­żone na stro­nę, któ­ra «prze­gra» pro­ces.

Pamię­taj też, że rodzi­ce będąc stro­ną – dosta­ną kopię two­jego pozwu wraz z załącz­nika­mi. Jeże­li odbę­dzie się bada­nie przez bie­głe­go – poznają też zapi­sy doku­men­tacji medycz­nej (mają pra­wo do wycią­gu akt spra­wy). Pamię­taj, żeby w sądzie nie kła­mać. Po pier­wsze kłam­stwo w sądzie (jesteś pod przy­się­gą) jest kara­ne z art. 233 Kode­ksu Kar­nego, po dru­gie kłam­stwo wzmo­cni argu­men­ty rodzi­ców i ujmie Ci zaufa­nia u sędzie­go. Pod żadnym pozo­rem nie odma­wiaj bie­głe­mu sądo­wemu obej­rze­nia narzą­dów płcio­wych – bie­gły zazwy­czaj tyl­ko spoj­rzy, do innych czyn­ności masz pra­wo zwró­cić uwa­gę o zało­żenie ręka­wiczek. Całą wizy­tę u bie­głe­go nagraj na dykta­fon bez infor­mowa­nia o tym (nagra­nie może być dowo­dem w spra­wie). Nagrań nie roz­powszech­niaj, mogą być uży­te tyl­ko do celów dowo­dowych. Tam gdzie nagry­wasz musisz być fizycz­nie, by nie posą­dzo­no Cię o pod­słuch.

Obej­rzyj też na YouTu­be kil­ka fil­mów z roz­pra­wami z sądu, koniecz­nie w Pol­sce. Obse­rwuj jak nale­ży się zacho­wywać, gdzie stro­ny kie­rują swo­je stwie­rdze­nia i pyta­nia. Jedy­ne co może różnić two­ją spra­wę co do zaj­mowa­nia odpo­wie­dnich miejsc w sądzie i zacho­wania, to fakt, że obe­cnie spra­wy są nagry­wane i spo­rzą­dza­ny jest pro­tokół elek­tro­nicz­ny. Two­ją rolą w sądzie jest «powód», rolą rodzi­ców «pozwa­ny» (ma to wpływ na fakt, któ­rą stro­nę sądu zaj­miesz). Utrwa­lony zosta­nie twój wize­runek, spo­sób ubio­ru, wszel­kie wypo­wiedzi. Jednak to wszys­tko pozo­sta­nie pod sta­rym imie­niem i nazwi­skiem i co do zasa­dy jest zakaz upu­blicz­nia­nia tych nagrań.

Uwa­ga

W związ­ku z faktem, że obe­cnie można dostać nie­spodzie­waną kore­spon­den­cję od sądu (inną niż wezwa­nia, proś­by o usu­nię­cie bra­ków for­mal­nych, prze­sunię­cie ter­minu), warto zapo­znać się z arty­kułem doty­czą­cym nie­typo­wych pism od sądu (zarzą­dzeń).

Jeże­li two­jego pro­ble­mu arty­kuł ten nie roz­wią­zuje, pro­simy o kon­takt – posta­ramy się pomóc w spra­wie, gdy będzie to możli­we. W przy­pad­ku skraj­nie małej ilo­ści cza­su lub gdy my nie będzie­my wiedzieć, można sko­rzy­stać z pomo­cy pra­wni­ka spe­cja­lizu­jące­go się w spra­wach cywil­nych (koszt pora­dy w jednej spra­wie to zazwy­czaj oko­ło 150–200 zł). [Aktu­ali­zacja: 2020‑12‑14.]

Zmia­na nume­ru PESEL

Po dotar­ciu orze­cze­nia sądo­wego do USC, urząd sta­nu cywil­nego wysy­ła auto­matycz­nie zapy­tanie do MSWiA o nada­nie nume­ru PESEL. MSWiA wyśle do Cie­bie list z infor­macją o zmia­nie nume­ru #PESEL. List ten będzie zawie­rał infor­mację o zmia­nie ozna­cze­nia płci i PESE­Lu. Gdy­by list nie dotarł, ozna­cza, że masz poda­ny błę­dny adres zamel­dowa­nia. Infor­macja o nowym PESE­lu powin­na być możli­wa do zdo­bycia w USC. Nie cze­kaj na ten list, nie musisz na nie­go odpo­wia­dać, udaj się do naj­bliż­sze­go urzę­du sta­nu cywil­nego.

Zmia­na imie­nia i nazwi­ska w USC

Po upra­womo­cnie­niu uda­jesz się do dowol­nego (naj­bliż­sze­go) Urzę­du Sta­nu Cywil­nego (USC). Pytasz czy twój akt urodze­nia (miej kopię) jest już w syste­mie ogól­nopol­skim. Jeże­li nie, wnieś o jego wcią­gnię­cie do syste­mu i pocze­kaj tydzień. Gdy już jest w syste­mie – dowia­dujesz się czy sąd dostar­czył wyrok do USC lub czy USC przyj­mie odpis wyro­ku, któ­ry posia­dasz. USC może kazać cze­kać, aż decy­zja sądu wpły­nie do USC. Nastę­pnie, gdy w USC już wiedzą o zmia­nie ozna­cze­nia płci (znaj­duje się tam wzmian­ka doda­tko­wa) zwra­casz się do USC z wnio­skiem o zmia­nę imie­nia i nazwi­ska. Przy oka­zji pytasz o nowy numer PESEL.

Po zmia­nie imie­nia i nazwi­ska dosta­niesz taje­mni­czy list od USC, że zebra­no mate­riał dowo­dowy w postę­powa­niu admi­nistra­cyj­nym. Udaj się tam i sprawdź czy są tam tyl­ko two­je wnio­ski (nikt inny nie miał inte­resu w spra­wie poza Tobą i Kie­rowni­kiem USC). Nastę­pnie dosta­niesz dru­gi list od Kie­rowni­ka USC o zmia­nie imie­nia i nazwi­ska lub o odmo­wie. Dokła­dnie prze­czy­taj uza­sadnie­nie i poucze­nie w przy­pad­ku odmo­wy. Jeże­li USC uznał, że two­je wybra­ne imię lub nazwi­sko «nie nada­je się», masz 2 wyj­ścia:

• zgo­dnie z poucze­niem odwo­łać się tam, gdzie wska­zano (to piszesz w nagłó­wku pisma) za pośre­dnic­twem USC (o czym będzie wspo­mnia­ne w poucze­niu) celem zło­żenia wyja­śnień i podwa­żenia posta­wio­nej tezy;
• wybrać inne imię i nazwi­sko i zło­żyć kolej­ny wnio­sek.

Gdy­by tezą Kie­rowni­ka USC było, że imię nie istnie­je, na dowód istnie­nia imie­nia – nie masz obo­wiąz­ku wybie­rać sobie pol­skie­go – posłu­żyć możesz się zrzu­tami ekra­nu ze stro­ny ze spi­sem imion. Możesz też wska­zać pro­file spo­łecz­nościo­we osób o takim imie­niu jak two­je, również jako zrzu­ty okna prze­glą­dar­ki (z widocz­nym adre­sem stro­ny).

Jeże­li kie­rownik USC stwie­rdzi, że imię nie wska­zuje popra­wnie płci lub nie wska­zuje na płeć – pozo­sta­je zasa­da:

• kobie­ty wybie­rają imię (nawet nie pol­skie), któ­re w piso­wni koń­czy się lite­rą «a» lub dowol­ne żeń­skie pol­skie imię,
• męż­czyź­ni wybie­rają imię nie koń­czą­ce się lite­rą «a».

Oczy­wiście można się odwo­ływać od tych decy­zji, aż do wyczer­pania możli­wości odwo­ływa­nia się, jednak to przed­łuża czas prze­bywa­nia ze sta­rym znie­nawidzo­nym imie­niem. W inte­resie twoim jest więc wybrać jakieś imię, na któ­re zgodzi się kie­rownik USC, a nastę­pnie zło­żyć kolej­ny wnio­sek o zmia­nę imie­nia i wal­czyć wte­dy. Dru­gi raz można zmie­nić imię np. w sytu­acji, gdy się nim posłu­guje­my. Wystar­czą 3 mie­sią­ce istnie­nia na dowol­nym serwi­sie spo­łecz­nościo­wym z tym imie­niem jako dowód w spra­wie.

Jeże­li two­je imię jest zagra­nicz­ne i jest popra­wnie zakoń­czo­ne według wymo­gów (dla kobiet koń­czy się lite­rą «a» lub jest powszech­nie zna­ne jako żeń­skie, np. «Susan»), śmia­ło się odwo­łuj od decy­zji według opi­su w poucze­niu. Odmó­wio­no Ci bez­pra­wnie, ponie­waż sta­ra usta­wa zaka­zują­ca imion zagra­nicz­nych stra­ciła moc.

Jeże­li wybie­rasz imię zagra­nicz­ne, zacho­waj kon­sekwen­cję – wybierz nazwi­sko zagra­nicz­ne lub pol­skie, któ­re też wystę­puje za gra­nicą w pań­stwie, gdzie two­je imię jest czę­sto spo­tyka­ne, ponie­waż cha­rakte­rystycz­nym, szcze­gól­nie dla kobiet po kore­kcie płci, jest wybie­ranie dzi­wnych imion zagra­nicz­nych z jedno­cze­snym pozo­sta­wie­niem pol­skie­go nazwi­ska. Naucz się też nazwi­sko i imię wypo­wia­dać w taki spo­sób, w jaki je wypo­wia­dają w kra­ju, z któ­rego się wywodzi imię.

Ponie­waż w wyro­ku sądu nie ma sło­wa o wybra­nym imie­niu (wyrok zawie­ra zapis podob­ny do «Miko­łaj Koper­nik jest kobie­tą»). W USC możesz sobie wybrać dowol­ne imię zgo­dne z «Usta­wą o zmia­nie imie­nia i nazwi­ska» oraz «Pra­wem o aktach sta­nu cywil­nego», nawet gdy­by było nie­zgo­dne z tym, któ­re było poda­ne psy­cho­logo­wi i seksu­olo­gowi. Masz więc teraz pono­wnie czas na prze­myśle­nie jakie chcesz mieć imię i nazwi­sko. Poni­żej znaj­dują się ważniej­sze wytycz­ne z ustaw, doty­czą­ce wybo­ru imie­nia. Pamię­taj, że te zapi­sy o «dziec­ku» nadal Cię obo­wią­zują – nadal pozo­sta­jesz dziec­kiem swoich rodzi­ców.

Wymia­na dowo­du oso­biste­go

Wymia­na dowo­du oso­biste­go oso­by zmie­nia­jącej ozna­cze­nie płci nie różni się niczym od wymia­ny dowo­du każdej innej oso­by. #Dowód oso­bisty oso­by zmie­nia­jącej ozna­cze­nie płci nie różni się niczym od dowo­du oso­biste­go oso­by, któ­ra ozna­cze­nia tego nigdy nie zmie­nia­ła. Wnio­sek wypeł­nia się aktu­alny­mi zmie­nio­nymi dany­mi oso­bowy­mi. Nume­ru tele­fonu i adre­su e­‑mail co do zasa­dy nie poda­waj, gdyż wyra­żając zgo­dę na taką for­mę kon­taktu i tra­cąc dostęp do nich (zagu­bie­nie, przydzie­lenie nume­ru tele­fonu komuś inne­mu, utra­ta hasła do e­‑maila) masz doda­tko­wy pro­blem.

W polu «3. Powód ubie­gania się o wyda­nie dowo­du» zazna­czasz:

• zmia­na danych zawa­rtych w dowodzie;
• zmia­na wize­run­ku twa­rzy;
• (opcjo­nal­nie, gdy nie ufasz nowym nie­bez­piecz­nym tech­nolo­giom) inny: «chcę dowód oso­bisty bez cert. pod­pisu oso­biste­go».

Na nowy dowód, z powo­du wpro­wadze­nia war­stwy elek­tro­nicz­nej i dużej ilo­ści pro­ble­mów z inte­gral­nością tej war­stwy z war­stwą wizu­alną doku­men­tu, pocze­kasz bli­sko 30 dni. Nie pla­nuj nic tak, że otrzy­masz ten doku­ment w tydzień, choć w teorii jest to możli­we, pra­kty­ka poka­zuje, że dowód jest goto­wy dopie­ro po 20 do 30 dniach. Na czas pozo­sta­wania bez doku­men­tu dosta­niesz spe­cjal­ne zaświad­cze­nie, że cze­kasz na jego wyda­nie – miej je zawsze przy sobie.

Jeże­li jesteś zwo­len­nikiem sta­rych dowo­dów bez czi­pów – nie­ste­ty czi­pów nie wol­no ani uszkadzać, ani nie można wyda­wać dowo­dów bez czi­pów. By jednak wszys­tko funk­cjo­nowa­ło po sta­remu i nie dzia­łały certy­fika­ty (nowo­cze­sne tech­nolo­gie – jak zawsze dziu­rawe), wystar­czy wyko­nać jedną doda­tko­wą czyn­ność przy odbio­rze doku­men­tu – poza wpi­saniem w polu inne «chcę dowód oso­bisty bez cert. pod­pisu oso­biste­go» oraz nie­zazna­cze­niem kra­tki «5. Certy­fikat pod­pisu elek­tro­nicz­nego». Czyn­nością tą jest odmo­wa przy­jęcia kodów odblo­kowu­jących. Gdy­by urzę­dnik się upie­rał, że musisz ode­brać, poni­żej znaj­dują się prze­pisy pra­wne, któ­re mówią, że nie ma takie­go obo­wiąz­ku i napi­sane jest, co urzę­dnik musi zro­bić w tej sytu­acji.

Nowy dowód oso­bisty noś zawsze w spe­cjal­nym meta­lowym etui na dowód oso­bisty – etui ochro­ni nie tyl­ko mecha­nicz­nie twój dowód oso­bisty, ale tak­że zapo­bie­gnie odczy­taniu z nich danych dro­gą elek­tro­nicz­ną, np. w auto­busie.

Ode­bra­nie kodów odblo­kowu­jących certy­fika­ty, w sytu­acji, gdy nie chcesz i nie potrze­bujesz z nich korzy­stać, wysta­wia Cię na doda­tko­we zagro­żenia, takie jak możli­wość potwie­rdza­nia wnie­sie­nia doku­men­tów do urzę­du w for­mie elek­tro­nicz­nej, wery­fika­cji Cie­bie jako Cie­bie w sytu­acji kradzie­ży doku­men­tu (a powszech­nie wia­domym jest, że wie­le osób nie mogąc zapa­mię­tać kodu, nosi je zapi­sane przy sobie np. w port­felu). Nie zgadzaj się więc co do zasa­dy na roz­wią­zania, z któ­rych nie chcesz korzy­stać (póki jeszcze możesz...). Dowo­dem, że ktoś inny prze­łamał zabez­pie­cze­nia i użył two­jego dowo­du do wery­fika­cji toż­samo­ści, będzie fakt, że kod odblo­kowu­jący nie został ode­bra­ny, leży on cały czas w doku­men­tacji, o któ­rej mowa w art. 30 powy­żej cyto­wanej usta­wy i fakt, że urzę­dnik nie otrzy­mał pokwi­towa­nia ich odbio­ru. Roz­wią­zanie to zosta­ło prze­testo­wane jako dzia­łają­ce – uda­ło się ode­brać dowód oso­bisty bez akty­wowa­nych certy­fika­tów i bez ode­bra­nia kodów odblo­kowu­jących, wciąż mogąc zała­twiać spra­wy przy sta­wien­nic­twie oso­bistym z takim dowo­dem oso­bistym.